Θέμα 5 Ποιος προστατεύει τα δικαιώματα του παιδιού; Ο ρόλος των ανεξάρτητων φορέων
Η προστασία των δικαιωμάτων του παιδιού – άλλως ειπείν, η προστασία του παιδιού – αποτελείται από ένα οικοσύστημα:
- κυβερνητικών
- μη κυβερνητικών
- και ανεξάρτητων αρχών
ιδανικά συνεργαζόμενων υπέρ του βέλτιστου συμφέροντος του παιδιού (άρθρο 3 UNCRC).
Ένα παιδί, ανεξαρτήτως ηλικίας έχει το δικαίωμα της καταγγελίας και αυτό είναι ένα γεγονός που δεν πρέπει ποτέ να αγνοηθεί ή να αλλοτριωθεί.
Είναι σημαντικό να ληφθεί υπόψη αυτό, καθώς πολλοί ενδιαφερόμενοι συχνά ζητούν τη γονική συναίνεση ή επιβεβαίωση από παιδιά που καταγγέλλουν ασέβεια, κακοποίηση ή οιοδήποτε είδος παραβίασης των δικαιωμάτων τους.
Σημαντικές διεθνείς εκστρατείες και πρωτοβουλίες για τα δικαιώματα των παιδιών προσπαθούν να εγείρουν την ευαισθητοποίηση για τα ανωτέρω. Επί παραδείγματι:
- Διεθνής εκστρατεία «Break the silence» κατά του ακρωτηριασμού των γυναικείων γεννητικών οργάνων (που πραγματοποιείται κυρίως κατά την παιδική ηλικία) από το ίδρυμα «There Is No Limit».
- Εκστρατεία «Step Up, Speak Up!» από το «Childnet» για τη δημιουργία πόρων, καθοδήγησης και πληροφοριών για επαγγελματίες για την ευαισθητοποίηση σχετικά με τη διαδικτυακή σεξουαλική παρενόχληση μεταξύ των νέων ηλικίας 13-17 ετών και για την αύξηση των καταγγελιών.
- Η ψηφιακή πλατφόρμα «Speak up for your rights» της UNICEF για «να υψώσετε τη φωνή σας για το τι αισθάνεστε, σκέφτεστε και χρειάζεστε για να ασκήσετε τα δικαιώματά σας».
Στην ΕΕ, εκτός από την αστυνομία, την κοινωνική πρόνοια και άλλους φορείς επιβολής του νόμου ή θεσμικής παρέμβασης, υπάρχουν και άλλοι φορείς που ειδικεύονται στην προστασία των δικαιωμάτων των παιδιών. Επί παραδείγματι:
- Διαμεσολαβητής για τα Δικαιώματα του Παιδιού: Ο πρώτος Διαμεσολαβητής για τα δικαιώματα του παιδιού καθιερώθηκε στη Νορβηγία το 1981. Σύμφωνα με το Διεθνές Δίκτυο για τα Δικαιώματα του Παιδιού «ο ρόλος του Διαμεσολαβητή για τα δικαιώματα του παιδιού είναι :
- Η προώθηση και προστασία των δικαιωμάτων και συμφερόντων των παιδιών
- η βελτίωση της πρόσβασης στα υφιστάμενα δικαιώματα
- η προώθηση της αναγνώρισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που δεν έχουν ακόμη ενσωματωθεί στη νομοθεσία ή την πρακτική.
Διαφορετικές χώρες έχουν διαφορετικά συστήματα, επομένως μπορεί να υπάρχει είτε ξεχωριστός Διαμεσολαβητής για τα δικαιώματα των παιδιών, είτε μπορεί να υπάρχουν σημεία εστίασης για τα δικαιώματα των παιδιών εντός υφιστάμενων γενικών επιτροπών ανθρωπίνων δικαιωμάτων ή γραφείων διαμεσολαβητών.
Είναι εξαιρετικά σημαντικό να ενημερώνετε τους μαθητές σας για την ύπαρξη Διαμεσολαβητή στη χώρα σας – ή ακόμη και για άλλους πρόσθετους ανεξάρτητους φορείς που προστατεύουν τα δικαιώματα των παιδιών. Η εξοικείωση των μαθητών με αυτούς τους φορείς τους διευκολύνει να καταγγέλλουν ή να βοηθήσουν ένα άλλο παιδί ή άλλο μέλος της οικογένειάς τους να καταγγείλει. Ακολουθεί ένας κατάλογος με τους γνωστούς Διαμεσολαβητές για τα δικαιώματα του παιδιού στις χώρες συνεργασίας του ARISE:
- Σλοβενία: Ο Διαμεσολαβητής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων RS ευθύνεται μεταξύ άλλων και για τα δικαιώματα των παιδιών.
- Κύπρος: Ο Επίτροπος για τα Δικαιώματα του Παιδιού είναι ο ανεξάρτητος φορέας που ειδικεύεται στα δικαιώματα των παιδιών στη χώρα.
- Ελλάδα: Το γραφείο του Συνηγόρου του Πολίτη φιλοξενεί τον βοηθό Συνήγορο του Παιδιού.
- Πορτογαλία: Ο Πορτογάλος Διαμεσολαβητής-ENNHRI «είναι προσηλωμένος, μεταξύ άλλων, στην εκπλήρωση των […] δικαιωμάτων των παιδιών».
- Ρουμανία: Ο Ρουμάνος Διαμεσολαβητής («Avocatul Poporului», κυριολεκτικά σημαίνει «Συνήγορος του Λαού») σύμφωνα με τον νόμο υπ’ αριθ. 35/1997 είναι επίσης αρμόδιος για τα δικαιώματα των παιδιών.